Η έννοια του διακειμένου έχει προ πολλού ξεφύγει από τα στενά όρια της Λογοτεχνίας, όπου για πρώτη φορά εμφανίστηκε και έχει αποτελέσει νοητικό και μεθοδολογικό εργαλείο ανάλυσης και ερμηνείας φαινομένων και καταστάσεων με ευρύτερη αποδοχή και περιεχόμενο, όπως ενδεικτικά εμφανίζεται στις Πολιτισμικές Σπουδές, με τη θεωρία του Peter Bruke για τον «πολιτισμικό υβριδισμό» (Bruke, 2010), που στην ουσία δεν είναι άλλο, παρά η ίδια η σημασία του «διακείμενου», σε επίπεδο πολιτισμικής δημιουργίας, στο σύνολό της.
-
H Αόρατη σύγκριση. Η θεατρική παράσταση ως μνημονικό διακείμενο.
-
Η φιλοξενία κατά τον Μπρεχτ. Η πορεία της διαλεκτικής στον “Καλό άνθρωπο του Σε-Τσουάν”
Ποιος είναι «Ο καλός άνθρωπος» του Σε-Τσουάν, η ηρωίδα στο ομώνυμο έργο του Μπ. Μπρεχτ και ποια η θέση του μέσα στον θεατρικό και ιδεολογικά κόσμο του γερμανού συγγραφέα;
Η φιλοξενία που προσφέρει αφιλοκερδώς σε θεούς και ανθρώπους, συνιστά αδυναμία ή γενναιοψυχία του χαρακτήρα της; Continue Reading
-
Συμβολή του «Θεάτρου για παιδιά» στη διαμόρφωση ενιαίας πολιτιστικής ταυτότητας του μελλοντικού Ευρωπαίου πολίτη
Το θέατρο όχι μόνο θεωρητικά από τη φύση που διαθέτει, άλλα και πρακτικά προβάλλει και τελικά υποβάλλει στους αποδέκτες του τον παιδαγωγικό και μορφωτικό του χαρακτήρα. Continue Reading
-
Ζητούμενα σε μια σχολική θεατρική παράσταση
Παιδαγωγική σκοπιμότητα και ιδεολογική λειτουργία
Η αντιστοιχία του «θεατρικού» με το «πραγματικό», στηριζόμενη στη σύμβαση μεταξύ ηθοποιών και θεατών κατά τη διάρκεια της παράστασης και η αμοιβαία αποδοχή της «ψευδαίσθησης» του θεάματος, όχι μόνο δεν υπονομεύουν ή αναιρούν την αξία των σκηνικά εκπορευομένων μηνυμάτων, αλλά μάλλον επιτείνουν την αξία τους και ενισχύουν την αναφορικότητά τους στη συνείδηση των θεατών στην πλατεία, γεγονός που καθιστά το θέατρο κατεξοχή μέσο διαφώτισης των μαζών, παιδείας ή ακόμα και προπαγάνδας, ανάλογα με τις κρατικές αρχές ή τις κοινωνικές δυνάμεις που το ελέγχουν. Continue Reading
-
Μνημονική καταγραφή της θεατρικής παράστασης
Αν ως παράσταση θεωρήσουμε την “ποιητική της μνημοσύνης”, αφού σ’ αυτή συνενώνονται δημιουργικά η μνήμη του συγγραφέα με τη μνήμη του ηθοποιού και η μνήμη του θεατή με τη μνήμη της κοινωνίας, τότε το θέατρο μπορεί να αποκληθεί “τέχνη της μνήμης” ( Samuel 1994) , του αναστοχασμού και της επαναληπτικής εμφάνισης του παρελθόντος στο παρόν , άρα της χρονούμενης παρουσίας ενός αχρονικού παρελθόντος , δια της οποίας η πολιτισμική μνήμη ( ως συλλογικό προϊόν) εγκιβωτίζεται στην ατομική μνήμη ( ως υποκειμενικό δημιούργημα ) του θεατή με καθολική αναφορά ( Schudson 1989 : 105- 112) . Continue Reading
-
Θεσμοφοριάζουσες του Αριστοφάνη “Η γιορτή της αντιστροφής”
Δύο όροι κλειδιά χαρακτηρίζουν την κωμωδία του Αριστοφάνη Θεσμοφοριάζουσες (411 π.Χ.): «μεταθέατρο» και «έμφυλη ταυτότητα». Ο α΄ όρος αναφέρεται στο «θέατρο μέσα στο θέατρο». Ο β΄ στην αναζήτηση του φύλου σε θεατρικά προσωπεία και κοινωνικούς ρόλους. Και τους δύο όρους συνενώνει η έννοια της μίμησης, η οποία διατρέχει το έργο, την κωμωδία ως είδος αλλά και το γένος του θεάτρου καθολικά. Continue Reading
