Η αρχαία ελληνική τραγωδία αποτελεί μοναδικό πολιτισμικό προϊόν, όχι μόνο για τα θέματα που πραγματεύεται, ούτε για το είδος και το μέγεθος των συγκρούσεων που παρουσιάζει, ούτε (τέλος) για την αντιπαράθεση του φυσικού στον μεταφυσικό κόσμο, με την προσωποποιημένη ή απρόσωπη μορφοποίησή των αντιθέσεων που εικονοποιεί[1]. Στα έργα της επισημαίνονται ποικίλες αξίες αλλά και αντιθετικά ζεύγματα εννοιών όπως: νομιμότητα vs παρανομία, ελευθερία vs σκλαβιά, δικαιοσύνη vs κατάχρηση εξουσίας, γυναικεία καταπίεση vs γυναικεία χειραφέτηση, τα οποία προκαλούν διλήμματα και απαιτούν απαντήσεις από τους ήρωες. Οι αξίες αυτές χαρακτηρίζονται ως υπαρξιακές και θεμελιώδεις για την ανθρώπινη σκέψη, ενώ συνεχίζουν να αποτελούν ζητούμενα σε παγκόσμια κλίμακα, χωρίς καθόλου να θεωρούνται κεκτημένες.
Continue ReadingΑρχαίο Δράμα
Category
-
Η μυθική αφήγηση ως αφετηρία του δράματος
-
Ο τραγικός μύθος από την Αρχαία Ελλάδα στη Σύγχρονη
Ο μύθος, αποτελώντας ένα πολυσημικό σύστημα σημασίας διαδοχικά μετασχηματιζόμενο, ερμηνεύεται και νοηματοδοτείται όχι τόσο ούτε μόνο από το περιεχόμενο του καθαυτό, όσο από το γενικότερο πλαίσιο αναφοράς του, κάθε φορά (Roudhard, 1977).
Continue Reading -
Values Across Space and Time: Αποτελέσματα A’ Φάσης Έρευνας Κοινού
Το αρχαίο δράμα παραμένει στις μέρες μας ζωντανό θέαμα και αντιπροσωπεύει μέσα στη διαχρονία του την έννοια του «κλασικού». Στην τεράστια διαδρομή του στον χρόνο, έχει πλέον χάσει τον καθαρά ελληνοκεντρικό χαρακτήρα του και έχει αποκτήσει διαστάσεις παγκοσμιότητας. Ο υπαινικτικός και αλληγορικός λόγος με τον οποίο προσεγγίζεται η βία, η εξουσία, η φιλοδοξία, η προσωπική ευθύνη για τις καταστάσεις, ο σεβασμός προς τους θεούς κ.ά. απομακρύνει την αρχαία τραγωδία από τον στόχο μιας πιστής αναπαράστασης γεγονότων και προσώπων της ιστορίας, πλησιάζει όμως και υλοποιεί το όραμα της σύλληψης και της έκφρασης του καθολικού, του συλλογικού και του διαχρονικού. Έτσι, μπορεί παντού και πάντα να αναδεικνύει θέματα όπως το αδιέξοδο της βίας, της αλαζονείας, το παράλογο και το ανώφελο του πολέμου, την ματαιοδοξία και την υπεροψία των ισχυρών, το «ήθος» των αδύναμων κ.ά.
Continue Reading -
Γένεση και Νεότητα της Αρχαιοελληνικής Τραγωδίας
Στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε την τραγωδία ως είδος πολιτιστικής δημιουργίας με τόσο και τέτοιο εύρος, οφείλουμε να αναχθούμε στην αρχική στιγμή σύλληψης, γένεσης και διαμόρφωσής της ως σκηνικής οντότητας, στην Αθήνα του 5ου π.χ. αιώνα.
Continue Reading -
«Και ξανά προς τη δόξα τραβά…»: Άμπωτις και παλίρροια στο Θέατρο του Μεσοπολέμου
Η «κρίση» ως ενδογενής κατάσταση στην ελληνική κοινωνία.
Είτε σε μια ευθύγραμμη, είτε σε κυκλική, είτε σε σπειροειδή πορεία της Ιστορίας και του κοινωνικού γίγνεσθαι, οι «κρίσεις» αποτελούν κομβικά σημεία- σταθμούς στην εξέλιξη του πολιτισμού. Κρίσεις σε επιμέρους τομείς (παιδεία, ηθική) που αφήνουν επιφανειακά ανέπαφο το υπόλοιπο πολιτιστικό οικοδόμημα, ή κρίσεις γενικευμένες (πολιτική, ιδεολογία, οικονομία, αξίες) που αποσταθεροποιούν ή/και ανατρέπουν τα μέχρι τη δεδομένη στιγμή επιτεύγματα, προκαλώντας βίαιες ανατροπές και ανακατατάξεις. Τέτοιου είδους κρίσεις επέφεραν κοινωνικές επαναστάσεις, πολέμους και αλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο (Οκτωβριανή επανάσταση).
Continue Reading -
Το αρχαίο δράμα στις διασταυρώσεις των πολιτισμών. Φορμαλιστική διαπολιτισμικότητα.
Διαπολιτισμικές επιρροές από τις θεατρικές πρακτικές της Ανατολής αναφαίνονται στην ευρωπαϊκή δραματουργία και στη σκηνοθεσία ήδη από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Ο Meyerhold, ο Brecht, ο Artaud καταφεύγουν στην ασιατική παράδοση για να ανανεώσουν την τέχνη. Continue Reading
