Πρωταρχικό ρόλο στις επιλογές των συγγραφέων και των ανθρώπων του θεάτρου γενικότερα (αντίστοιχα βέβαια με τις επιταγές και τις αναμονές του κοινού) παίζει, άλλοτε με φανερό και άλλοτε με λανθάνοντα τρόπο, η διαρκής και έμμονη ανάγκη που διατρέχει την ελληνική κοινωνία στο σύνολό της για καθορισμό της πολιτισμικής φυσιογνωμίας και προσδιορισμό της ταυτότητάς της, τόσο με τρόπο αποφατικό, όσο και καταφατικό, σε σχέση με την ταυτοσημία αλλά και την ετερότητά της. Αυτός είναι ο γνώμονας που σε μεγάλο βαθμό προσδιορίζει τις επιλογές της και αυτό αποτελεί ζητούμενο που οριοθετεί την πορεία της κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα.
Continue ReadingΙστορία Θεάτρου
Category
-
Το μετέωρο βήμα μιας αναζήτησης. Για μια ανάγνωση της ελληνικότητας ως ιδεολογικού στερεότυπου – Μέρος ΙI
-
Το μετέωρο βήμα μιας αναζήτησης. Για μια ανάγνωση της ελληνικότητας ως ιδεολογικού στερεότυπου – Μέρος Ι
Η αναζήτηση, ο εντοπισμός και η διαπίστωση του εθνικού, του γηγενούς, της ταυτότητας σε μια επιμέρους ή συνολική έκφραση της πολιτιστικής δημιουργίας ενός ευρύτερου συνόλου (έθνους/λαού), δεν μπορεί να γίνει παρά διττά και αμφίδρομα. Από τη μια, ως προς ένα αποφατικό τρόπο, με την κατανόηση του διαφορετικού και της ετερότητας που διακρίνει την άποψη που τα μέλη της συγκεκριμένης ομάδας διατυπώνουν σχετικά με το άλλο, το ανοίκειο σ’ αυτά και από την άλλη, ως προς ένα καταφατικό τρόπο προσέγγισης του ζητουμένου, με την άποψη, που σύστοιχα διατυπώνουν σε αναφορά προς ένα εμείς, που περιλαμβάνει και τη δική τους δημιουργία.
Continue Reading -
Γένεση και Νεότητα της Αρχαιοελληνικής Τραγωδίας
Στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε την τραγωδία ως είδος πολιτιστικής δημιουργίας με τόσο και τέτοιο εύρος, οφείλουμε να αναχθούμε στην αρχική στιγμή σύλληψης, γένεσης και διαμόρφωσής της ως σκηνικής οντότητας, στην Αθήνα του 5ου π.χ. αιώνα.
Continue Reading -
«Και ξανά προς τη δόξα τραβά…»: Άμπωτις και παλίρροια στο Θέατρο του Μεσοπολέμου
Η «κρίση» ως ενδογενής κατάσταση στην ελληνική κοινωνία.
Είτε σε μια ευθύγραμμη, είτε σε κυκλική, είτε σε σπειροειδή πορεία της Ιστορίας και του κοινωνικού γίγνεσθαι, οι «κρίσεις» αποτελούν κομβικά σημεία- σταθμούς στην εξέλιξη του πολιτισμού. Κρίσεις σε επιμέρους τομείς (παιδεία, ηθική) που αφήνουν επιφανειακά ανέπαφο το υπόλοιπο πολιτιστικό οικοδόμημα, ή κρίσεις γενικευμένες (πολιτική, ιδεολογία, οικονομία, αξίες) που αποσταθεροποιούν ή/και ανατρέπουν τα μέχρι τη δεδομένη στιγμή επιτεύγματα, προκαλώντας βίαιες ανατροπές και ανακατατάξεις. Τέτοιου είδους κρίσεις επέφεραν κοινωνικές επαναστάσεις, πολέμους και αλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο (Οκτωβριανή επανάσταση).
Continue Reading -
Ερρίκος Ίψεν – Ιάκωβος Καμπανέλλης “Βρικόλακες” – “Στη χώρα του Ίψεν”
H πρώτη παρουσία του Ίψεν στην Ελληνική σκηνή, γίνεται στις 29 Οκτωβρίου 1894, όταν ο θίασος του Ευτύχιου Βονασέρα ανεβάζει τους «Βρικόλακες». Ο θιασάρχης, συναισθανόμενος το τόλμημά του και προσπαθώντας να προετοιμάσει την υποδοχή του έργου από τους θεατές, που εθισμένοι στα θεάματα κωμειδυλλίων, δραματικών ειδυλλίων, κλασικιστικών και ρομαντικών τραγωδιών, ανέμενε ότι θα το αντιμετωπίσουν αρνητικά, καλεί τον Γρηγόριο Ξενόπουλο να προλογίσει την παράσταση. Αυτός, αφορμώμενος από το έργο και το συγγραφέα, κατ΄ όνομα μόλις γνωστό στο αθηναϊκό κοινό από σχετικά δημοσιεύματα στον τύπο που είχαν προηγηθεί, βρίσκει την ευκαιρία να κατακεραυνώσει τους έλληνες θεατρικούς συγγραφείς και τη μέχρι τότε θεματική και αισθητική του ελληνικού θεάτρου, προτείνοντας ως νέο πρότυπο το είδος γραφής του νορβηγού δραματουργού.
Continue Reading -
«Kαι ξανά προς τη δόξα τραβά…». Άμπωτις και Παλίρροια στο Θέατρο του Μεσοπολέμου.
Η «κρίση» ως ενδογενής κατάσταση στην ελληνική κοινωνία.
Είτε σε μια ευθύγραμμη, είτε σε κυκλική, είτε σε σπειροειδή πορεία της Ιστορίας και του κοινωνικού γίγνεσθαι, οι «κρίσεις» αποτελούν κομβικά σημεία- σταθμούς στην εξέλιξη του πολιτισμού. Κρίσεις σε επιμέρους τομείς (παιδεία, ηθική) που αφήνουν επιφανειακά ανέπαφο το υπόλοιπο πολιτιστικό οικοδόμημα, ή κρίσεις γενικευμένες (πολιτική, ιδεολογία, οικονομία, αξίες) που αποσταθεροποιούν ή/και ανατρέπουν τα μέχρι τη δεδομένη στιγμή επιτεύγματα, προκαλώντας βίαιες ανατροπές και ανακατατάξεις. Τέτοιου είδους κρίσεις επέφεραν κοινωνικές επαναστάσεις, πολέμους και αλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο (Οκτωβριανή επανάσταση). Continue Reading