Τον πολυσήμαντο τίτλο «Εκάβη, όχι Εκάβη» επέλεξε για το έργο που έγραψε ο Tiago Rodrigues, ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν, και το σκηνοθέτησε για την Comédie Française στην Επίδαυρο. Σε πρώτο επίπεδο προσέγγισης αποσαφηνίζει ο συγγραφέας με τον τιθέμενο τίτλο ότι δεν πρόκειται για τη γνωστότερη «Εκάβη», την τραγωδία του Ευριπίδη. Στη συνέχεια, ο θεατής αντιλαμβάνεται πως η συγκεκριμένη διατύπωση αφορά στην ιδιόλεκτο ενός παιδιού, το οποίο εκφράζει την απαρέσκεια με ελλειπτική πρόταση και θέτει την άρνηση (pas, not, όχι) πριν από την έννοια που απορρίπτει. Στο τέλος, όταν η παράσταση ολοκληρωθεί, πλανάται το ερώτημα για το νόημα του σημερινού κόσμου (όχι Εκάβη), καθώς αυτός προσλαμβάνεται μέσα από το πρίσμα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας (Εκάβη).
Continue ReadingΚριτική Θεάτρου
Category
-
«Εκάβη, όχι Εκάβη» στην Επίδαυρο από την Comédie Française
-
«Ορέστεια»: Ο θρίαμβος του Διόνυσου. Σκηνοθεσία Θεόδωρου Τερζόπουλου
Στα ολοκληρωμένα έργα τέχνης, υποστηρίζει ο Αριστοτέλης (Ηθ. Ν. Β6), δεν είναι δυνατόν ούτε να αφαιρέσουμε ούτε να προσθέσουμε τίποτα, γιατί η υπερβολή και η έλλειψη φθείρουν την τελειότητα. Με αυτόν τον ορισμό επισφραγίζεται η κατάταξη της «Ορέστειας» του Αισχύλου, που σκηνοθέτησε ο Θεόδωρος Τερζόπουλος, στα τέλεια έργα τέχνης. Από αυτή την «Ορέστεια», παραγωγής του Εθνικού Θεάτρου, ούτε έλειπε ούτε περίσσευε κάτι. Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος, έπειτα από πολύχρονη και ενδελεχή έρευνα στο αρχαίο δράμα, δημιούργησε μία παράσταση σταθμό και υπόδειγμα.
Continue Reading -
Ἰφιγένεια ἐν Κρεμλίνῳ
Η «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη διδάχτηκε το 405 π.Χ. ένα χρόνο μετά το θάνατο του ποιητή. Από το περιεχόμενο της τραγωδίας εκπηγάζουν ερωτήματα που σχετίζονται τόσο με τη ροή των γεγονότων, όσο και με την αντιφατικότητα των χαρακτήρων. Ο ίδιος ο Αριστοτέλης στην «Ποιητική» επισημαίνει την αινιγματική μεταβολή στη στάση και την ασυνέπεια στο ήθος της Ιφιγένειας. Αλλά και οι ήρωες του έπους, οι Ατρείδες και ο Πηλείδης, διαγράφονται από τον Ευριπίδη σε όλο το μέγεθος της μικρότητάς τους. Ο αρχικά αναποφάσιστος Αγαμέμνων, που υποκύπτει στο περιβάλλον σύστημα και στην προσωπική του φιλοδοξία, ο μικρόψυχος Μενέλαος, ο αναποτελεσματικός, κομπορρήμων Αχιλλέας, καθώς και ο στρατός των Αχαιών σε έξαψη από την προσδοκία της υπερπόντιας λείας – αναφορά ίσως του ποιητή στην επεκτατική πολιτική της Αθήνας. Εξυφαίνονται, ακόμη, προβληματισμοί σχετικά με το αληθές και το αναληθές, τα πραγματικά γεγονότα και τα χαλκευμένα, την αυτοθυσία και τον εξαναγκασμό, την αγάπη για την πατρίδα και την πατριδοκαπηλία.
Continue Reading -
Τα όρια της της αθλιότητας «Σφήκες» της Λένας Κιτσοπούλου
Οι «Σφήκες» παρουσιάστηκαν στην Επίδαυρο και σε άλλα θέατρα με συμπαραγωγή του Εθνικού Θεάτρου και του Κρατικού Βορείου Ελλάδος. Δεν πρόκειται για τη γνωστή κωμωδία του Αριστοφάνη, αλλά για το νέο έργο της Λένας Κιτσοπούλου, το οποίο ανέβηκε με τον κλεψίτυπο τίτλο της ομώνυμης αρχαίας κωμωδίας και καταγράφηκε ως «ελεύθερη διασκευή». Η ενοποιός γέφυρα μεταξύ των δύο έργων είναι η ιδέα του δικομανούς πατέρα, ο οποίος εξ αιτίας αυτής της μανίας του περιορίζεται από το γιό του κατ΄ οίκον. Ερωτήματα για την έννοια της διασκευής, για την «καταλληλότητα» των παραστάσεων στην Επίδαυρο, για τα κριτήρια επιλογής των έργων και άλλα παρόμοια, που συνήθως γράφονται, δε θα μας απασχολήσουν σε αυτό το κριτικό σημείωμα. Άλλωστε, όλα «από πολλούς κι από καιρούς» έχουν απαντηθεί και είναι ως υποθέσεις και αντιεπιστημονικές και παρωχημένες. Η κρίση μας αφορά το παραστασιακό γεγονός και μόνο αυτό.
Continue Reading -
Η οδυνηρή όψη των αντιφάσεων – “Μήδεια” του Φρανκ Κάστορφ
Τη «Μήδεια» σε σκηνοθεσία του Φρανκ Κάστορφ παρουσίασε το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου στο αρχαίο θέατρο της Αργολίδας. Το δραματικό κείμενο συγκροτήθηκε από τη «Μήδεια» του Ευριπίδη και τα έργα του Χάινερ Μύλλερ «Ρημαγμένη όχθη», «Μήδειας υλικό», «Τοπίο με Αργοναύτες», ενώ την κειμενική σύνθεση διέτρεξαν αποσπάσματα από τα ποιήματα του Αρθούρου Ρεμπώ «Μια εποχή στην κόλαση» και «Εκλάμψεις».
Continue Reading -
Ουισκάκια, τσιγαράκια και πλαστικά ρυάκια. “Ιππόλυτος” του Ευριπίδη
«Πολλή μέν ἐν βροτοῖσι κοὐκ ἀνώνυμος θεά …», «Τρανή θεά και κοσμοξακουσμένη σε γη και σ’ ουρανό, εγώ είμαι η Κύπρη», έγραψε ο Ευριπίδης και μετέφρασε ο Κώστας Βάρναλης. Αυτή η εικόνα της παντοδύναμης θεάς που διαφεντεύει το σύμπαν κυριαρχεί στον «Ιππόλυτο» του Εθνικού Θεάτρου που σκηνοθέτησε η Κατερίνα Ευαγγελάτου. Η Αφροδίτη αναγορεύεται από τη σκηνοθέτιδα σε μαριονετίστα, κινεί τα νήματα της ζωής των ανθρώπων, εμπνέει πάθη, δημιουργεί δράσεις και αντιδράσεις, αποφασίζει για τη ζωή και το θάνατο. Προαναγγέλλει ήδη από την έναρξη την πορεία και το τέλος του έργου. Ακολουθώντας τη μόδα της εποχής η κυρία Ευαγγελάτου εισήγαγε στην παράσταση την κινηματογραφική προβολή. Η Αφροδίτη (Έλενα Τοπαλίδου) με την κάμερα ανά χείρας καθ’ όλη τη διάρκεια, βιντεοσκοπεί και προβάλλει στο επίμηκες video-wall, που καταλαμβάνει τη σκηνή δίκην ανακτόρου της Τροιζίνας, πλάνα γενικά, κυρίως όμως λεπτομέρειες, μάτια, δάχτυλα, αντικείμενα.
Continue Reading
