Πρωταρχικό ρόλο στις επιλογές των συγγραφέων και των ανθρώπων του θεάτρου γενικότερα (αντίστοιχα βέβαια με τις επιταγές και τις αναμονές του κοινού) παίζει, άλλοτε με φανερό και άλλοτε με λανθάνοντα τρόπο, η διαρκής και έμμονη ανάγκη που διατρέχει την ελληνική κοινωνία στο σύνολό της για καθορισμό της πολιτισμικής φυσιογνωμίας και προσδιορισμό της ταυτότητάς της, τόσο με τρόπο αποφατικό, όσο και καταφατικό, σε σχέση με την ταυτοσημία αλλά και την ετερότητά της. Αυτός είναι ο γνώμονας που σε μεγάλο βαθμό προσδιορίζει τις επιλογές της και αυτό αποτελεί ζητούμενο που οριοθετεί την πορεία της κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα.
Continue ReadingΝεοελληνικό Θέατρο
Posts
-
Το μετέωρο βήμα μιας αναζήτησης. Για μια ανάγνωση της ελληνικότητας ως ιδεολογικού στερεότυπου – Μέρος ΙI
-
Ερρίκος Ίψεν – Ιάκωβος Καμπανέλλης “Βρικόλακες” – “Στη χώρα του Ίψεν”
H πρώτη παρουσία του Ίψεν στην Ελληνική σκηνή, γίνεται στις 29 Οκτωβρίου 1894, όταν ο θίασος του Ευτύχιου Βονασέρα ανεβάζει τους «Βρικόλακες». Ο θιασάρχης, συναισθανόμενος το τόλμημά του και προσπαθώντας να προετοιμάσει την υποδοχή του έργου από τους θεατές, που εθισμένοι στα θεάματα κωμειδυλλίων, δραματικών ειδυλλίων, κλασικιστικών και ρομαντικών τραγωδιών, ανέμενε ότι θα το αντιμετωπίσουν αρνητικά, καλεί τον Γρηγόριο Ξενόπουλο να προλογίσει την παράσταση. Αυτός, αφορμώμενος από το έργο και το συγγραφέα, κατ΄ όνομα μόλις γνωστό στο αθηναϊκό κοινό από σχετικά δημοσιεύματα στον τύπο που είχαν προηγηθεί, βρίσκει την ευκαιρία να κατακεραυνώσει τους έλληνες θεατρικούς συγγραφείς και τη μέχρι τότε θεματική και αισθητική του ελληνικού θεάτρου, προτείνοντας ως νέο πρότυπο το είδος γραφής του νορβηγού δραματουργού.
Continue Reading -
«Kαι ξανά προς τη δόξα τραβά…». Άμπωτις και Παλίρροια στο Θέατρο του Μεσοπολέμου.
Η «κρίση» ως ενδογενής κατάσταση στην ελληνική κοινωνία.
Είτε σε μια ευθύγραμμη, είτε σε κυκλική, είτε σε σπειροειδή πορεία της Ιστορίας και του κοινωνικού γίγνεσθαι, οι «κρίσεις» αποτελούν κομβικά σημεία- σταθμούς στην εξέλιξη του πολιτισμού. Κρίσεις σε επιμέρους τομείς (παιδεία, ηθική) που αφήνουν επιφανειακά ανέπαφο το υπόλοιπο πολιτιστικό οικοδόμημα, ή κρίσεις γενικευμένες (πολιτική, ιδεολογία, οικονομία, αξίες) που αποσταθεροποιούν ή/και ανατρέπουν τα μέχρι τη δεδομένη στιγμή επιτεύγματα, προκαλώντας βίαιες ανατροπές και ανακατατάξεις. Τέτοιου είδους κρίσεις επέφεραν κοινωνικές επαναστάσεις, πολέμους και αλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο (Οκτωβριανή επανάσταση). Continue Reading
-
“Ο Οθέλλος ξαναγυρίζει”. Το μεταθέατρο του Νίκου Καζαντζάκη.
Η κατανόηση της έννοιας μεταθέατρο στην πολυπλοκότητα και ποικιλία των επιμέρους εκδοχών της, προϋποθέτει ανασημασιδότηση της έννοιας θεατής και εμβάθυνση στο περιεχόμενο και τη λειτουργία της θεατρικής επικοινωνίας. Continue Reading
-
Ένας αιώνας αστικού δράματος. Πορεία του νεοελληνικού θεάτρου στον 20o αιώνα
“Ούτε πόθος επιδείξεως ακαίρου, ούτε όρεξις πολυτελείας περιττής πιστεύσατε το, κυρίαι και κύριοι – αλλ’ αυτή η Ανάγκη η σκληρά και αδυσώπητος, υπαγορεύει την διάλεξιν αυτήν […]. Το ελληνικόν θέατρον έχει ανάγκην να λυτρωθή από τάς ακάνθας και τάς τριβόλους που αποφράττουν την οδόν της προόδου του […]. Continue Reading
-
Η εκφραστική αναζήτηση του Ν. Καζαντζάκη
Η πολυπλοκότητα των εκφραστικών μέσων βρίσκει τη βαθύτερη ενότητά της στον λόγο, την αιτιολογημένη δηλαδή και συγκροτημένη έκφραση οποιασδήποτε μορφής μηνύματος. Από τη στιγμή που δημιουργείται, για πρώτη φορά στην αρχαία Ελλάδα, αυτή η έννοια, μια ολόκληρη κακοδαιμονία αρχίζει για την ευρωπαϊκή σκέψη που θεωρεί το δικό της «λόγο» μοναδικό, ανάμεσα στους «λόγους» των άλλων πολιτισμών[1] . Continue Reading
